หมดปัญหาสีหลุดพอง! ด้วยเครื่องตรวจความหนาสี ให้งานพ่นสีไม่มีพลาด

สีหลุด สีพอง เกิดจากอะไร?

สีหลุดล่อน (Peeling / Flaking)

ปัญหาสีหลุดล่อน หรือการที่ฟิล์มสีแยกตัวออกจากพื้นผิว มักเกิดขึ้นเมื่อสีสูญเสียการยึดเกาะกับพื้นผิวที่เคลือบไว้ ซึ่งมีหลายสาเหตุหลัก ได้แก่

• ความหนาของสีไม่เหมาะสม ชั้นสีที่บางเกินไปทำให้สีไม่แข็งแรงพอ ป้องกันแรงกระแทกหรือการเสียดสีไม่ได้ ส่วนชั้นสีหนาเกินไปทำให้สีแห้งไม่ทั่ว เกิดการกักเก็บสารละลายไว้ภายใน ส่งผลให้สีพองหรือหลุดล่อนในภายหลัง
• พื้นผิวสกปรกหรือมีคราบน้ำมัน สีไม่สามารถยึดเกาะกับผิววัสดุได้ดี
• ความชื้นในพื้นผิวสูงเกินไป โดยเฉพาะการพ่นบนโลหะหรือคอนกรีตที่ยังไม่แห้ง
• เลือกสีไม่เหมาะกับพื้นผิว เช่น ใช้สีกลุ่มเดียวกับเหล็ก ไปพ่นกับอะลูมิเนียม
• ไม่มีการพ่นรองพื้น (Primer) สีทับหน้าเกาะไม่อยู่ หลุดล่อนง่าย
• สภาพอากาศและอายุการใช้งาน การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ แสงแดด หรือสีหมดอายุการใช้งาน

อ่านบทความที่น่าสนใจ: สีพ่นอุตสาหกรรมมีกี่ประเภท? ใช้แบบไหนให้เหมาะกับพื้นผิว

สีพอง (Blistering / Bubbling)

ปัญหาสีพอง คือการที่ฟิล์มสีบวมปูดขึ้นมาเป็นถุงเล็ก ๆ อาจมีของเหลวหรืออากาศอยู่ภายใน ซึ่งส่วนใหญ่เกิดจากการสูญเสียการยึดเกาะระหว่างชั้นสีกับพื้นผิว หรือระหว่างชั้นสีด้วยกันเอง  มีหลายสาเหตุหลัก ได้แก่ 

• มีอากาศหรือความชื้นใต้ชั้นสี พ่นสีบนพื้นผิวที่ยังไม่แห้งสนิท หรือมีความชื้นสะสมอยู่ รวมถึงความชื้นจากภายนอก/ภายใน ซึมเข้าสู่โครงสร้างและดันสีให้พอง
• พ่นสีหนาเกินไปในรอบเดียว ทำให้สีชั้นบนแห้งเร็ว แต่ชั้นในยังชื้นอยู่ และสารตัวทำละลาย ระเหยไม่หมดและดันฟิล์มสีออกมา
• พ่นสีทับชั้นเดิมที่ยังไม่แห้งสนิท สารตัวทำละลายในชั้นล่างถูกกักเก็บไว้ และระเหยออกมาในภายหลัง ทำให้เกิดการพอง
• พ่นสีตอนแดดจัดหรือร้อนจัด อุณหภูมิสูงทำให้ชั้นสีเกิดฟองจากการขยายตัวของความชื้น และสารตัวทำละลายระเหยเร็วเกินไป ถูกกักไว้ใต้ฟิล์มสี
• ผสมสีไม่ถูกต้อง สารเจือจางหรืออัตราส่วนผสมไม่เหมาะสม ส่งผลต่อการแห้งตัวและการยึดเกาะ

อ่านบทความที่น่าสนใจ: วิธีดูแลสีพ่นให้เหมือนใหม่! ยืดอายุการใช้งานของสีพ่นให้ติดทนนาน

วิธีเช็กความหนาสีด้วยเครื่องวัดความหนาสี

การใช้งานเครื่องวัดความหนาสีง่ายกว่าที่คิด เพียงแค่ปฏิบัติตามขั้นตอนเหล่านี้ คุณก็สามารถวัดและควบคุมคุณภาพงานพ่นสีได้อย่างมืออาชีพ

1. เตรียมพื้นผิวให้พร้อม

ตรวจสอบให้แน่ใจว่าพื้นผิวที่จะเช็กความหนาสีนั้นสะอาด ไม่มีฝุ่น คราบไขมัน น้ำ หรือสิ่งสกปรกใด ๆ เกาะอยู่ เพราะสิ่งเหล่านี้อาจส่งผลต่อความแม่นยำในการวัดได้

2. สอบเทียบเครื่องมือ (Calibration)

ก่อนการใช้งานทุกครั้ง รวมถึงเมื่อเปลี่ยนประเภทของพื้นผิวหรือสภาพแวดล้อม ต้องทำการสอบเทียบ หรือที่เรียกว่า Calibrate เครื่องวัดความหนาสีตามคู่มือของผู้ผลิตอย่างเคร่งครัด เพื่อให้สามารถทำงานได้อย่างแม่นยำและเชื่อถือได้

โดยทั่วไปแล้วจะทำโดยการวัดบนแผ่นโลหะเปล่าที่รู้ความหนาเพื่อตั้งค่าศูนย์ (Zeroing) และใช้แผ่นฟิล์มมาตรฐานที่มีความหนาที่แน่นอนในการตรวจสอบความถูกต้องของเครื่องมือ

3.เริ่มลงมือวัดความหนาของชั้นสี

• วางโพรบของเครื่องวัดความหนาสีลงบนพื้นผิวที่ต้องการวัดในแนวตั้งฉาก หรือ 90 องศา กับพื้นผิว ไม่เอียงหรือบิดเบี้ยว
• วัดแบบสุ่มในหลายๆ จุด เพราะการพ่นสีมักไม่สม่ำเสมอ ควรทำการวัดความหนาของสีทั่วทั้งบริเวณหรือชิ้นงาน
• วัดในจุดที่สำคัญหรือจุดเสี่ยงที่อาจเกิดปัญหาบ่อย เช่น มุม ซอก ขอบ หรือบริเวณที่มีการสัมผัสเสียดสีสูง
• วัดซ้ำเพื่อหาค่าเฉลี่ยในแต่ละจุด ควรทำการวัดซ้ำ 3-5 ครั้ง แล้วนำค่าที่ได้มาหาค่าเฉลี่ย เพื่อลดข้อผิดพลาดจากการวัดเพียงครั้งเดียว และให้ได้ค่าที่เป็นตัวแทนของจุดนั้น ๆ มากที่สุด
• อ่านค่าบนหน้าจอ ส่วนใหญ่เครื่องวัดความหนาสีจะแสดงผลเป็นตัวเลขบนหน้าจอดิจิทัล ซึ่งจะบอกค่าความหนาของสีเป็นหน่วยไมครอน (µm) หรือ มิลส์ (mils)

4. ตรวจสอบค่าตามมาตรฐานงานและบันทึกผล 

• เปรียบเทียบกับมาตรฐาน นำค่าความหนาเฉลี่ยที่ได้ไปเปรียบเทียบกับมาตรฐานที่กำหนดไว้สำหรับงานนั้น ๆ เช่น มาตรฐาน ISO, ASTM, SSPC หรือข้อกำหนดเฉพาะของลูกค้า เพื่อให้แน่ใจว่างานพ่นสีผ่านเกณฑ์คุณภาพและคุณสมบัติที่ต้องการ
• บันทึกข้อมูลอย่างละเอียด จดบันทึกค่าที่วัดได้อย่างเป็นระบบ พร้อมระบุตำแหน่งที่ทำการวัด วันที่ และผู้ตรวจสอบ เพื่อประเมินประสิทธิภาพของกระบวนการพ่นสี ระบุจุดที่ต้องปรับปรุง และตรวจสอบคุณภาพในอนาคต หรือใช้เป็นหลักฐานในกรณีที่มีข้อโต้แย้ง ไปจนถึงเก็บเป็นข้อมูลเพื่อพัฒนาเทคนิคการพ่นสีและควบคุมคุณภาพให้ดียิ่งขึ้น